2.3 Schulden en armoede
Doelstellingen
We werken aan de volgende doelstelling(en):
- Iedereen kan meedoen door onze inkomensvoorzieningen en –regelingen en we hebben daarbij extra aandacht voor kinderen
- We bereiken zoveel mogelijk inwoners met schuldenproblematiek met onze preventieactiviteiten en dienstverlening
Hoe ver zijn we met het realiseren van onze doelstellingen?
We bespreken met alle mensen die een bijstandsuitkering ontvangen de mogelijkheden van onze inkomensregelingen en de maatregelen voor kinderen in armoede. Het bereiken van mensen met een inkomen tot 120% van het minimum is lastiger, maar toch ondersteunen we nog altijd zo’n 74% van de groep. Van de grootste 50 gemeenten hebben wij in Oss relatief weinig gezinnen met kinderen in armoede; wij staan op plaats 5 in de Atlas Nederlandse gemeenten.
De afdeling schuldhulpverlening is versterkt; we hebben extra ingezet op vroegsignalering, ook via werkgevers.
Landelijke verwachting was dat, als gevolg van COVID-19, het aantal mensen in een problematische financiële situatie toe zou nemen. Wij zien dat er in 2020 een toename was van mensen die voor ondersteuning bij de gemeente aanklopten; in 2021 is dat weer gestabiliseerd op het niveau van 2019. Dit betreft situaties waarin schuldhulpverlening wordt geboden. Wij hebben op dit moment onvoldoende zicht op het aantal mensen met schulden en ondersteuning die zij krijgen vanuit andere voorzieningen.
Wat hebben we hiervoor gedaan?
- We zetten bijzondere bijstand en minimaregelingen in om iedereen op maat te kunnen ondersteunen.
- In 2021 hebben we het subsidie voor Stichting Leergeld eenmalig verhoogd. Daarmee hebben we een inhaalslag gemaakt voor de leerlingen die nog geen laptop of Ipad hadden.
- Wij hebben structureel subsidie vrijgemaakt voor Helpende Handen. Op 17 oktober 2021 (Wereldarmoededag) is een nieuwe (opslag)ruimte in gebruik genomen.
- We hebben samen met Consulting Kids op 3 basisscholen het thema “Kinderen in armoede” besproken. Er zijn oplossingen bedacht door kinderen die we nu met de partners verder gaan uitvoeren.
- We hebben gewerkt aan de gezamenlijke toegang en inkomenstoets voor de armoedevoorzieningen . Op basis van overleg met maatschappelijke partners is gekozen voor de ontwikkeling van een routekaart. Deze routekaart wordt momenteel gevuld met informatie. We verwachten het opgemaakte concept in het voorjaar te testen in de praktijk.
- We hebben de motie Gratis mondkapjes voor minima (aangenomen 17-12-2020) uitgevoerd en gratis mondkapjes verstrekt, vanuit het gemeentehuis en via ons netwerk van armoedevoorzieningen. In totaal zijn 1500 pakketjes met daarin twee mondkapjes verspreid.
- We hebben de zichtbaarheid van onze armoedevoorzieningen vergroot door hierover een film te maken.
- We zetten vanuit een integrale benadering in op het tijdig signaleren van armoede- en schuldenproblematiek en zorgen voor een goede toegankelijkheid van de hulp en vrijwillige ondersteuning via sociale teams en samenwerking met partners en inwoners in de wijken. Daarbij werkten we aan implementatie van de Samenwerkwijze Oss.
- We zijn aan de slag met vroegsignalering van schulden door gebruik maken van signalen van betalingsachterstanden van o.a. huur, water –en licht, zorgverzekering en bieden outreachend steun aan.In 2021 hebben we op deze manier 1642 inwoners met problematische schulden bereikt door hen een kaart en folder te sturen met een hulpaanbod. We hebben een aanvullende aanpak ontwikkeld met huisbezoeken die vanaf 2022 van start gaat.
- Met diverse Osse werkgevers zijn we samenwerking gestart voor ondersteuning van werknemers met loonbeslag.
- We hebben een plan van aanpak gericht op vroegsignalering bij life-events gemaakt. Hierin staat beschreven welke doelen we willen halen, op welke life-events we inzoomen en met welke maatschappelijke partners we willen optrekken. Na afstemming over het plan gaan we over tot uitvoering.
- Wij volgen de opbrengsten van onze aansluiting (per 1-8-20) bij de Nederlandse Schuldhulproute (pilot voor 2 jaar). Dit betekent dat inwoners uit Oss met betalingsachterstanden of rood staan bij een aantal aangesloten banken, zorgverzekeraars, energiemaatschappijen van daaruit een signaal krijgen om hulp te zoeken. Dit gebeurt door hen te wijzen op de website geldfit.nl.Uit dashboardgegevens (gemeente Oss) van NSR blijkt dat in 2021 1682 Osse inwoners geldfit.nl hebben bezocht, 461 inwoners hebben online een test gedaan en advies ontvangen, en 25 inwoners hebben de informatie over gemeentelijke schuldhulp bekeken.
- In de integrale ondersteuning voor deelnemers in Tozo hebben wij waar nodig schuldhulpverlening geboden.
- Met het oog op kwaliteit en kostenbeheersing inzake bewindvoering hebben wij een convenant opgesteld en ondertekend met bewindvoerders werkzaam in onze gemeente.
- We hebben alle mogelijkheden voor ondersteuning bij administratie en geldzaken in Oss geïnventariseerd. Op basis van dit overzicht van het huidige aanbod gaan we met verschillende partijen (intern en extern) in gesprek om de samenwerking rond inwoners met geldzorgen te verbeteren.
- We hebben ‘schuldsanering voor inwoners met minimale afloscapaciteit’ geïmplementeerd en kijken op grond van de positieve resultaten of deze aanpak uitgebreid kan worden.
- We hebben de pilot aanpak ‘jongeren met schulden’ voortgezet en verlengd om de beoogde 40 jongeren te bereiken.
- We hebben in kaart gebracht hoe we onze gemeentelijke werknemers met schulden ondersteunen en hoe we onze rol als schuldeiser bij inwoners invullen en wat hierin verbeterd kan worden. De aanbevelingen worden geïmplementeerd.
- We zijn voor preventie van schulden bij jongeren 17-23 jaar een spreekuur gestart op ROC De Leijgraaf. Deze pilot beslaat de periode 2021-2023. De uitvoering monitoren we en waar nodig worden zaken bijgesteld.